Greiðslujöfnuður við útlönd og erlend staða þjóðarbúsins á þriðja ársfjórðungi 2009
Á vef Seðlabanka Íslands hafa nú verið birt bráðabirgðayfirlit um greiðslujöfnuð við útlönd á þriðja ársfjórðungi 2009 og um stöðu þjóðarbúsins í lok fjórðungsins.
Viðskiptajöfnuður var óhagstæður um 36 ma.kr. á þriðja ársfjórðungi sem er rétt um 29 ma.kr. betra en á fjórðungum á undan. Rúmlega 16 ma.kr. afgangur var á vöruskiptum við útlönd og 20,8 ma.kr. afgangur var á þjónustuviðskiptum. Jöfnuður þáttatekna var hinsvegar neikvæður um 73 ma.kr.
Halla á þáttatekjum á þriðja ársfjórðungi má eins og áður að langmestu leyti rekja til innlánsstofnana í slitameðferð, en um er að ræða reiknaða áfallna vexti sem mynda ekki raunverulegt greiðsluflæði frá landinu. Reiknuð gjöld vegna innlánsstofnana í slitameðferð námu 51 ma.kr. og tekjur 24,6 ma.kr. og eru því neikvæð áhrif á þáttatekjujöfnuð vegna þeirra um 26,5 ma.kr. Þáttatekjujöfnuður án áhrifa innlánsstofnana í slitameðferð var því neikvæður um 46,5 ma.kr. og viðskiptajöfnuður neikvæður um 9,5 ma.kr. Vaxtagjöld hluthafalána hafa einnig mikil neikvæð áhrif á þáttatekjujöfnuðinn en þau hafa aukist jafnt og þétt síðastliðin tvö ár.
Erlendar eignir námu 8.930 ma.kr. í lok ársfjórðungsins en skuldir 14.669 ma.kr. Hrein staða við útlönd var því neikvæð um 5.739 ma.kr. og lækka nettó skuldir því um tæpa 90 ma.kr. á milli ársfjórðunga. Í tölum um erlendar skuldir eru meðtaldar eignir og skuldir innlánsstofnana í slitameðferð.
Gerð hefur verið breyting á framsetningu eigna og skulda þeirra í yfirliti um erlendar skuldir og erlenda stöðu þjóðarbúsins. Teljast þær ekki lengur með innlánsstofnunum heldur eru settar fram í nýjum lið sem nefnast “Innlánsstofnanir í slitameðferð“ sem er undirliður liðarins “Aðrir geirar”. Tímaröðin fyrir þennan nýja lið hefst á fjórða ársfjórðungi 2008. Einungis bankar og sparisjóðir sem eru starfandi sem innlánsstofnanir eru nú flokkaðir undir samnefndum lið frá sama tíma.
Erlend staða þjóðarbúsins að frádregnum eignum og skuldum innlánsstofnana í slitameðferð var neikvæð um 524 ma.kr. í lok ársfjórðungsins, þar af voru eignir 2.612 ma.kr. og skuldir 3.137 ma.kr..
Rétt er að benda á að erlend verðbréfaeign innlendra aðila hefur verið endurmetin með hliðsjón af niðurstöðum úr árlegri könnun á verðbréfafjárfestingu á milli landa. Könnunin er framkvæmd af starfsmönnum Seðlabanka Íslands en er á vegum Alþjóðagjaldeyrissjóðsins (AGS). Niðurstöður úr henni verða birtar á vef sjóðsins í janúar nk. (Sjá http://www.imf.org/external/np/sta/pi/global.htm).
Einnig hafa eign erlendra aðila á skuldabréfum útgefnum á Íslandi verið endurmetin samkvæmt nýjustu upplýsingum frá innlendum verðbréfavörsluaðilum. Endurskoðunin nær aftur til fyrsta ársfjórðungs 2008. Eign erlendra aðila í áður nefndum bréfum er töluvert lægri en áður var talið.
Greiðslujöfnuður og erlend staða þjóðarbúsins á þriðja ársfjórðungi 2009 (pdf-skjal)
Nr. 36/2009
26. nóvember 2009