Standard & Poor's staðfestir lánshæfismat íslenska ríkisins
Bandaríska matsfyrirtækið Standard & Poor's hefur staðfest lánshæfismat fyrir Ísland. Þetta kemur fram í frétt fyrirtækisins sem gefin var út 21. mars sl. Einkunn fyrir langtímaskuldir í erlendri mynt er A+ og eru horfur um einkunnina taldar stöðugar en voru áður jákvæðar.
Í frétt fyrirtækisins segir að breyting á horfum endurspegli vaxandi viðskiptahalla og hraða skuldasöfnun erlendis en erlendar skuldir þjóðarbúsins námu 265% af útflutningstekjum árið 2000. Viðskiptahallinn nam 10% af landsframleiðslu í fyrra. Að auki hefur komið til útstreymi gjaldeyris sem nemur 2% af landsframleiðslu vegna beinnar erlendrar fjárfestingar og kaupa íslenskra lífeyrissjóða á erlendum verðbréfum. Standard & Poor's áætlar að hagvöxtur lækki í 1,7% sem mun líklega draga viðskiptahallann niður í 7,4% sem er hátt hlutfall eftir sem áður. Erlend lántaka hefur að mestu leyti farið um fjármálakerfið þar sem bankar í eigu ríkisins hafa 40% markaðshlut. Hrein skuldastaða bankakerfisins er talin hafa nærri tvöfaldast í 135% af útflutningstekjum á árunum 1999-2001. Með því að eiginfjárhlutföll og afskriftaframlög hafa lækkað hefur bankakerfið orðið viðkvæmara fyrir ytri skellum.
Í fréttinni segir að efnahagsstefnan hafi ekki verið nægilega aðhaldssöm til að spyrna gegn lækkandi sparnaðarhlutfalli og tryggja hæga aðlögun hagkerfisins að skilyrðum sem fá staðist til frambúðar. Mikilvægur árangur hefur náðst á undanförnum árum við að treysta ríkisfjármálin. Afgangur á rekstri hins opinbera nam 2,9% af landsframleiðslu í fyrra og búist er við sama hlutfalli í ár. Enn aðhaldssamari stefna í ríkisfjármálum hefði stuðlað að því að draga úr ofþenslu. Þar eð krónunni er haldið innan vikmarka og engar hömlur eru á fjármagnshreyfingum hefur hin aðhaldssama stefna í peningamálum ekki dugað til að hemja of mikla aukningu útlána.
Standard & Poor's segir í frétt sinni að lánshæfismatið myndi styrkjast ef dregið væri úr útlánaaukningu og viðskiptahalla um leið og viðhaldið væri afgangi í ríkisfjármálum. Einkavæðing ríkisbanka myndi einnig styrkja lánshæfiseinkunnir. Einkavæðingu mætti nota til að draga að erlenda fjárfestingu sem gæti dregið úr þrýstingi á greiðslujöfnuð og eflt viðnámsþrótt bankakerfisins. Einnig yrði talið jákvætt ef drægi úr núningi milli stefnu í peningamálum og gengismálum. Svokölluð hörð lending með vandræðum í fjármálageiranum og/eða tilslökun í ríkisfjármálum gæti grafið undan lánshæfismatinu, segir í frétt Standard & Poor's.
Nánari upplýsingar veitir Ólafur Ísleifsson framkvæmdastjóri alþjóðasviðs Seðlabanka Íslands í síma 569-9600.
Nr. 13/2001
23. mars 2001