Seðlabanki

Ný rannsóknarritgerð um mat á undirliggjandi verðbólgu á Íslandi

Út er komin rannsóknarritgerð nr. 67, „A Dynamic Factor Model for Icelandic Core Inflation“, eftir Bjarna G. Einarsson. Í ritgerðinni er kynntur nýr mælikvarði á undirliggjandi verðbólgu á Íslandi með notkun kviks þáttalíkans (e. dynamic factor model) og hann borinn saman við aðra mælikvarða.

Mánaðarleg gögn fyrir 210 undirvísitölur vísitölu neysluverðs (VNV) eru notuð til að meta undirliggjandi verðbólgu á Íslandi með kviku þáttalíkani. Þessi nýi mælikvarði er einnig borinn saman við þá mælikvarða á undirliggjandi verðbólgu sem Seðlabankinn fylgist nú þegar með. Samanburðurinn bendir til þess að sá mælikvarði sem byggir á kviku þáttalíkani sé betri en aðrir mælikvarðar á undirliggjandi verðbólgu (tímabilið mars 1997 til júlí 2014) að því leiti að hann hefur sama meðaltal og verðbólga skv. VNV en flökt hans er minna.
Þegar skoðað er hvort mælikvarðar á undirliggjandi verðbólgu hafi óbjagað forspárgildi um framtíðar verðbólgu virðast aðeins mælikvarðinn skv. kvika þáttalíkaninu og kjarnavísitala 1 uppfylla það skilyrði. Einnig virðist sem þróun þessara tveggja mælikvarða ákvarðist ekki af þróun verðbólgu skv. VNV. Niðurstöðurnar benda einnig til þess að matið á undirliggjandi verðbólgu breytist ekki mikið við endurmat þegar ný gögn eru birt en það er oft einn af göllum kviks þáttalíkans.
Niðurstöðurnar benda því til þess að mat á undirliggjandi verðbólgu með notkun kviks þáttalíkans sé góð viðbót við fyrirliggjandi mælikvarða á undirliggjandi verðbólgu sem Seðlabankinn fylgist nú þegar með.

Rannsóknarritgerðir Seðlabanka Íslands má nálgast hér: Rannsóknarritgerðir